شورا پرس – ۷ اسفند ۱۴۰۳
نمایندگان مجلس شورای اسلامی امروز در جلسه علنی جهت تأمین نظر شورای نگهبان، تغییراتی را در طرح اصلاح موادی از قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور تصویب کردند. این تغییرات شامل اصلاح مواد مختلفی از قانون انتخابات است که فرآیند برگزاری انتخابات را شفاف‌تر و ساختار نظارتی را تقویت می‌کند.
حذف بند مربوط به برگزاری انتخابات چندمرحله‌ای
یکی از بندهای مهم اصلاح شده، حذف بند الف ماده (۹) بود که بر اساس آن، انتخابات شوراها قرار بود در حداکثر پنج جمعه متوالی برگزار شود. به موجب این تصمیم، فرآیند رأی‌گیری در یک استان باید در یک روز انجام شود و پیشنهاد برگزاری انتخابات چندمرحله‌ای از قانون حذف شد.
تشکیل هیأت نظارت شهرستان با ترکیب جدید
بر اساس اصلاحات صورت گرفته، یک تبصره جدید به ماده (۵۶) قانون اضافه شد که به موجب آن، هیأت نظارت شهرستان با حضور پنج نفر از معتمدان محلی تشکیل می‌شود. یکی از اعضای این هیأت باید دارای مدرک کارشناسی حقوق با سابقه نظارت یا اجرای انتخابات باشد. این تغییر با هدف تقویت تخصص و عدالت در نظارت انتخابات اعمال گردیده است.
ضوابط جدید برای فهرست‌های انتخاباتی
همچنین اصلاحاتی در رابطه با نحوه ثبت و مدیریت فهرست‌های انتخاباتی ایجاد شد: – فهرست‌های انتخاباتی باید توسط دبیر کل یا بالاترین مقام مسئول احزاب و جبهه‌های سیاسی به هیأت اجرایی شهرستان اعلام شوند. – هر عضو فهرست می‌تواند تا پنج روز پیش از آغاز تبلیغات از فهرست خارج شود. در چنین مواردی ارائه‌دهنده فهرست می‌تواند ظرف ۴۸ ساعت جایگزین معرفی کند. – نامزدی همزمان در بیش از یک فهرست ممنوع بوده و نظارت بر این موضوع به عهده هیأت اجرایی است.
ابطال فهرست‌هایی با نقص در ترکیب
بر اساس یک تبصره جدید، در صورتی که تعداد اعضای یک فهرست به دلایل مختلف از دو سوم کرسی‌ها کمتر شود (مانند فوت یا خروج ارادی)، آن فهرست به‌صورت خودکار کان لم یکن تلقی خواهد شد.
سهم‌بندی کرسی‌های شوراها
مصوبات جدید نحوه تخصیص کرسی‌ها به فهرست‌ها را نیز مشخص کرد. بر اساس اصلاحات: – برای محاسبه تعداد کرسی‌ها، ابتدا سهم هر فهرست بر اساس عدد صحیح لحاظ می‌شود. کرسی‌های باقی‌مانده به نامزدهای منفرد یا سایر فهرست‌ها که بیشترین رأی را دارند، اختصاص داده خواهد شد. – در موارد تساوی آرا، این‌بار به جای تبصره‌های قبلی، قرعه‌کشی مبنای تعیین برنده خواهد بود.
تعیین تعداد اعضای علی‌البدل
در شهرهای با جمعیت بیش از ۵۰۰ هزار نفر، تعداد اعضای علی‌البدل به میزان ۵۲ درصد کرسی‌های اصلی تعیین می‌شود. همچنین، تعداد اعضای علی‌البدل هر فهرست بر اساس ۵۱ درصد از اعضای منتخب فهرست مربوطه محاسبه می‌شود و باقی کرسی‌های علی‌البدل به نامزدهای منفرد تعلق می‌گیرد. این تغییرات در راستای اصلاح ساختار انتخابات شوراها و هماهنگی با نظرات شورای نگهبان بوده و در صورت اجرایی شدن، می‌تواند فرآیند انتخابات شوراهای اسلامی کشور را هدفمندتر و شفاف‌تر کند.
